काठमाडौं। डेढ दशकभन्दा बढी समयदेखि गितार वादक तथा सङ्गीतकार सम्प्रित राईले नेपालको सङ्गीतिक धरातललाई नयाँ स्वरूप दिन योगदान पुर्याउँदै आएका छन्। परम्परागत वाद्ययन्त्रहरू—सिङ्गिङ बाउल, तबला, बाँसुरी, सारङ्गीलाई आधुनिक गितारसँग मिसाएर उनले बनाएका सिर्जनाहरूले नेपालको सांस्कृतिक धरोहर र आधुनिक श्रोतामाझ सेतुको काम गरिरहेका छन्।
राईको योगदानलाई देशका सर्वोच्च सम्मानहरूले पनि कदर गरेका छन्। उनले सन् २०२२ र २०२५ मा दुईपटक राष्ट्रिय सङ्गीत सम्मान तथा पुरस्कार पाएका छन्। यो पुरस्कार सङ्गीत संघ नेपालले राष्ट्रिय सांस्कृतिक संस्थाहरूको सहकार्यमा प्रदान गर्ने गर्दछ। गितार वादकको कोटिमा दुबै पटक एक्लै सम्मानित भएका उनले प्रतिस्पर्धात्मक वातावरणमा आफ्नो छुट्टै पहिचान स्थापित गरेका छन्।
सिर्जनात्मक योगदानका कारण राईलाई सङ्गीत संघ नेपाल (MAN) को आजीवन सदस्यता तथा नेशनल क्रिएटर एन्ड परफर्मर एकेडेमी (NCPA) को सदस्यता प्राप्त छ। यी संस्थाहरूमा सदस्यता त्यही संगीतकारलाई दिइन्छ जसले राष्ट्रिय महत्वका योगदान पुर्याएका र कलाक्षेत्रमा नेतृत्व देखाएका छन्।
कलात्मक कामसँगै उनले प्रमुख राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरूमा निर्णायकको भूमिका पनि निर्वाह गरेका छन्। २०२४ मा उनले सङ्गीत पाठशाला र नेपाली गितार ट्युटोरियलले आयोजना गरेको Virtual Battle of the Bands मा निर्णायक बनेका थिए। देशभरका ७० भन्दा बढी ब्यान्डहरूले भाग लिएको उक्त प्रतियोगितामा रक, मेटल, फ्युजन र ज्याजजस्ता शैलीका प्रस्तुति भए। सिर्जनात्मकता, प्रविधि र स्टेज-प्रजेन्टेसनका आधारमा विजेता छान्दा निर्णायक मण्डलमा राईको भूमिका महत्त्वपूर्ण रह्यो।
यसअघि २०२० मा कोरोना महामारीको बेला उनले नेपालको पहिलो डिजिटल गायन प्रतियोगिता Sadhana Online Talent Hunt मा पनि निर्णायकको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए। करिब १०० प्रतियोगी सहभागी भएको उक्त कार्यक्रममा देखिएको प्रतिभाले व्यापक प्रशंसा पाएको थियो। यी प्रतियोगिताहरूमा उनको संलग्नताले उनलाई नेपाली सङ्गीत समुदायमा विश्वसनीय प्राधिकृत व्यक्तित्वको रूपमा स्थापित गरेको छ।
राईले आफ्नो सङ्गीतलाई मानसिक स्वास्थ्य र उपचारसँग जोडेर फरक पहिचान बनाएका छन्। गितार र आफ्ना मौलिक सिर्जनाबाट उनले ध्वनिलाई उपचारात्मक अनुभवमा रूपान्तरण गर्छन्, जसले विशेषगरी युवाहरूलाई तनाव, चिन्ता र भावनात्मक चुनौतीसँग सामना गर्न सहयोग पुर्याउँछ। परम्परागत उपचार दर्शनलाई आधुनिक Music Therapy सँग मिसाएर उनले पुनःस्थापना र विकासका लागि नयाँ आयाम खोलिरहेका छन्। “साङ्गीतिक आरोग्य” जस्ता कार्यक्रममार्फत उनले बालबालिका र किशोरकिशोरीलाई आत्मबल, सन्तुलन र आशा जगाउने कार्य गर्दै आएका छन्।
उनको काम अन्तर्राष्ट्रिय क्षेत्रमा पनि फैलिएको छ। संयुक्त राष्ट्र संघ स्वयंसेवक (UNV) सँग सहकार्य गरी उनले International Volunteer Day का लागि गितार, तबला, सारङ्गी र गायन मिसाएको विशेष प्रस्तुति निर्देशन गरेका थिए। स्वयंसेवकत्व र एकताको सन्देश बोकेको यो प्रस्तुति विभिन्न टेलिभिजन च्यानलमार्फत देशभर प्रसारित भएको थियो।
परम्परा र आधुनिकता, प्रस्तुति र उपचार, राष्ट्रिय पुरस्कार र अन्तर्राष्ट्रिय मञ्चबीच सेतु बनेका सम्प्रित राई आज नेपालका प्रभावशाली गितार वादकमध्ये एक मानिन्छन्। उनले नेपालको सङ्गीतिक पहिचानलाई मात्र नभई सांस्कृतिक उपस्थिति पनि विश्व मञ्चमा उजागर गरिरहेका छन्।